Eet jij graag patat, maar vraag je je af of het wel zo gezond is? Iedereen weet wel dat patat vet is en dat het veel calorieen bevat. Maar uit recente onderzoeken blijkt dat er toch serieuze gezondheidsrisico’s aan het eten van gefrituurde patat kleven.
Eten uit de frituur
Aardappelen zijn de basis van patat en deze zijn op zich gezond. Aardappelen bevatten veel vitamines (C, B1 en B6) en mineralen, zoals kalium, calcium, ijzer en fosfor. Maar zodra je ze in de frituurpan stopt, bevatten ze ook een hoop ongezonde stoffen.
Frituren is gewoon lekker. En het gaat ook snel. Mensen frituren ook graag omdat je eten snel klaar is. Binnen 4 tot 6 minuten is je patat klaar, in de oven duurt dat 6 keer langer en in de air-fryer zo’n 3 keer langer. Daarom kiezen we toch graag voor de vette variant.
Al in 1680 begonnen mensen hun aardappels in hete olie te bakken. Geen verrassing, dat begon in Belgie. Als er geen vis kon worden gevangen, die ze normaal olie bakten, gebruikten ze in plaats daarvan stukjes aardappel.
Het is niet zeker dat dit verhaal waar is. Hoe dan ook blijkt, dat mensen graag voedsel frituren. Helaas is bakken in hete olie niet direct heel gezond. Dat komt omdat je eten vet wordt en er wordt zout overheen gedaan.
Patat is vet
De in reepjes gesneden aardappelen worden in de fabriek al voorgebakken in olie. Als jij ze thuis uit de vriezer haalt, stop je ze in de frituurpan en bak je ze voor de tweede keer in olie. Dat betekent dus extra vet. Patat is dan ook erg calorierijk.
Wel maakt het verschil wat voor soort vet je gebruikt. De slechtste vetten zijn transvetten en verzadigde vetten. Hard frituurvet bevat hier het meeste van. Vloeibare, plantaardige olie is een betere keuze, want dit bevat maar weinig verzadigd vet.
Veel frituurvetten bevatten zonnebloemolie. Dit is een gezonde olie, omdat deze maar 12% verzadigd vet bevat. Maar veel frituurvet is een mix van oliën. Dat komt omdat palmolie goedkoper is.
Gezondere opties voor frituurvet:
- Zonnebloemolie
- Arachideolie
- Kokosolie
- Olijfolie
Dat je op vet moet letten, is omdat het slecht voor je gezondheid is. Als je veel verzadigde vetten binnenkrijgt, loop je meer risico op hart- en vaatziekten. Ze verhogen het cholesterol en verhogen de kans op dichtslibben van de slagaders.
Uit onderzoek is gebleken dat als je 1 á 2 keer per week patat eet, je 50% meer kans hebt om vroegtijdig te overlijden.
Ook iets om op te letten: de dikte van de patat. Hoe dikker een patat is, hoe minder vet hij kan opnemen. Dunne Franse frietjes nemen relatief meer vet op. Dat kun je ook zien aan de hoeveelheid calorieën die je met patat binnenkrijgt.
200 gram gekookte aardappelen: 150 calorieën
200 gram patat: 500 calorieën
Doe je hier nog een lekkere portie mayonaise bij, dan kom je al gauw uit bij 700 calorieën. Zo vormt een bordje patat een derde van je dagelijkse hoeveelheid calorieën!
Zout op je patat
Aardappels zonder zout zijn flauw. Maar teveel zout is niet goed voor je lijf. Producenten zijn de hoeveelheid zout die aan patat is toegevoegd al aan het verminderen. Het is wel zo dat mensen toch nog vaak extra zout op hun patat doen, als deze uit de friteuse komen.
Niet alleen krijg je zo veel zout binnen, maar andere aardappelproducten uit de frituur bevatten nog meer zout. Denk aan patat met kruiden of krokante laagjes.
Het is belangrijk op de hoeveelheid zout te letten, die je binnenkrijgt op een dag. Teveel zout zorgt voor een hoge bloeddruk en legt veel druk op je nieren.
Tegenstrijdige berichten
Het is wel duidelijk dat je patat niet te vaak moet eten. Toch zeggen dietisten dat het geen probleem is om zo af en toe patat te eten, maar doe dit niet vaker dan een keer per week.
Wat wel apart is, is dat uit andere onderzoeken is gebleken dat patat juist gezond kan zijn. Door groenten te frituren in olie, in plaats van ze te koken of te grillen, bevatten ze meer antioxidanten. Deze helpen juist hart- en vaatziekten te voorkomen.
Maar het blijft een feit dat patat niet alleen maar gezond is. Zo kun je de nadelige effecten van patat tegengaan:
- Frituur in gezonde olie, zoals zonnebloemolie of olijfolie
- Eet ook eens patat uit de oven of uit de actifryer. Hier wordt geen extra olie aan toegevoegd.
- Eet niet vaker dan een keer per week patat
- Vervang de olie regelmatig: na 7 keer frituren
- Haal na elk gebruik de restjes uit het vet. Zo voorkom je dat deze elke keer meebakken en gaan verbranden.
- Weeg af hoeveel patat je eet. Je kunt in plaats van een maaltijd van patat, deze ook naast groente eten. Op die manier zul je meer groente en minder patat eten.
- Gebruik ketchup in plaats van mayonaise, dit bevat minder calorieën.
Bijna iedereen houdt wel van patat. En gelukkig is het niet nodig om patat definitief van je menu te schrappen. Geniet af en toe van je patat en bedenk da het zelfs gezonde kanten heeft.
Heb je vragen over gezonde voeding en wil je meer weten over wat goede keuzes zijn? Bij Delda Sport helpen we je op weg met betrouwbaar advies en handige tips om gezond te gaan eten. Zo kunnen we je ook helpen met afvallen.
Wil je meer informatie hierover? Laat dan je gegevens achter in onderstaand formulier. We nemen binnen 12 uur contact met je op.
